Çay, uşaqlıqdan bəri tanış oldugumuz, gündə ən az bir dəfə içdiyimiz bir içkidir. Onu xüsusi bir sevgi ilə içirik, çünki bu, yalnız ətirli deyil, həm də sümüklər, dişlər, diş ətləri və bütövlükdə bədən üçün böyük fayda verir. Ancaq dürüst olaq - çay yarpaqlarını dəmləmək üçün çoxumuz tənbəlik, buna görə səhər bir çay paketini bir stəkana atırıq və üstünə qaynar su tökürük. Olduqca dadlı çıxdı, ancaq çay paketlərində bədənimizə daxil olan və onu tıxanan milyardlarla mikroplastik hissəcik olduğunu bilirsinizmi?
Axin.az xəbər verir ki, bunu Kanada alimləri tərəfindən aparılan bir araşdırmanın nəticələri sübut edir. Çay torbalarının bir çox istehsalçısının kağız torbalar hazırlamadıqlarını və plastik istifadə etməyə keçdiklərini görülür . Bu cür çayları tanımaq olduqca asandır - çay torbaları hörgü quruluşuna malikdir və möhkəmdir , kağız torbalar isə sıx və asanlıqla yırtılır. Elm adamları plastik torbaların insanlar üçün təhlükəli ola biləcəyindən şübhələnərək fikirlərini sınamağa qərar veriblər.
Çay paketlərinin zərərləri
Tədqiqatçılar Kanadanın Monreal şəhərində alış-verişə gedərək dörd çeşid çay paketi alıblar. Laboratoriyada diqqətlə çayı cixardaraq boş torbaları 95 dərəcə qaynar suya qoyubular. Beş dəqiqə sonra, mayeni mikroskop altında araşdırblar və çox təəccübləniblər, çünki dəmlənmiş çayın içərisində çox miqdarda plastik mikroskopik hissəciklər yerləşməsini müşahidə ediblər.
Xüsusilə, alimlər iki növ mikroplastika kəşf etdilər. Hər fincanda 100 nanometrdən böyük olan 11.6 milyard mikroplastik hissəcik tapıblar. Kuboklarda həmçinin 100 nanometrdən kiçik 3,1 milyard nanoplastik hissəcik var idi. Məlum olur ki, qablaşdırılmış çaydan istifadə edərkən hamımız, əslində, plastik zibilləri icirik . Bu gün hətta uşaqların qanında çox miqdarda mikroplastikanın tapılması təəccüblü deyil.
Mikroplastik insan orqanizminə necə təsir edir?
Elm adamları hələ çay paketlərindən olan plastikin insan orqanizminə necə təsir etdiyini dəqiq bilmirlər. Canlı orqanizmə təsirini yalnız Daphniya - ekoloji təcrübələrdə tez-tez istifadə olunan kiçik xərçəngkimi canlılarının nümunəsində öyrənilmişdir. Onları plastik hissəciklərlə çaya qoyublar və çayda doyacaq qədər saxlayıblar .Elm adamları xərçəngkimilərdə qəribə davranışlara sahib olduqlarını aşkar ediblər.
Daphnia - kiçik xərçəngkimilər canlıları
Məsələn, bəzi xərçənglər öz skeletini yarada bilmədilər və qeyri-adi dərəcədə sürətli böyümə göstərdilər. Elm adamları araşdırmasında iştirak edən xərçənglərin adi xərçənglərə nisbətən daha böyük bir məsafəyə üzməyə başladığını da gördülər. Bəs mikroplastik insan orqanizminə necə təsir edir? Hələ buna dəqiq cavab vermək mümkün deyil, ancaq açıq şəkildə ondan heç bir fayda gözləməməlisiniz.Bununla birlikdə, bu yaxınlarda sintetik hissəciklərin insan orqanizminə yaratdığı təhlükələri haqqında Scientific American yazmişdı. Məqalədə hüceyrələrin böyüməsini və çoxalmasını dayandırması səbəbiylə daxili orqanlara ziyan vurudugu bildirilirdi . Mikroskopik hissəciklər kimyəvi maddələr ifraz edir ki, o maddələr alaq otları və bag zərərvericilərinə qarşi mübarizə üçün istifadə edilən pestisidlər və zərərli kimyəvi maddələrdən ibarətdir. Bu maddələrin insan orqanizminə daxil olanda qaraciyər məhvinə səbəb olduğu çoxdan məlumdur. Axin.az mənbə СМИ2 .ru səhiyyəvə saglamlıq.